Een nieuwe, drietalige #StolenMemory-container begint vanaf 8 mei 2022 aan zijn tournee door België. De Nederlands-Frans-Duitse reizende tentoonstelling gaat van start in het Jubelpark in Brussel bij het Koninklijk Museum van het Leger. Arolsen Archives, vertegenwoordigd door directeur Floriane Azoulay, zal de container samen met het War Heritage Institute om 13:30 openen.

De tentoonstelling vertelt over het lot van tien concentratiekampgevangenen, van wie een aantal van hun laatste bezittingen nog steeds in de Arolsen Archives worden bewaard. De nazi’s namen al hun persoonlijke bezittingen in beslag toen ze hen opsloten in het concentratiekamp. In sommige gevallen konden de gestolen aandenkens dankzij de hulp van vrijwilligers aan de families van de vervolgden worden teruggegeven. Floriane Azoulay legt uit hoe waardevol dit is voor de nabestaanden: “Veel slachtoffers van de vervolging door de nazi‘s hebben geen materiële sporen kunnen nalaten aan hun familie, omdat alles van hen afgenomen was. Vaak weten de families niets of heel weinig over het lot van hun grootouders, ouders, ooms en tantes”. Dit maakt de teruggave van voorwerpen des te belangrijker, zelfs tientallen jaren na de vervolging.

Steun voor #StolenMemory van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken

De tentoonstellingen in België kunnen worden gefinancierd dankzij het Belgische Ministerie van Buitenlandse Zaken. In het kader van het Belgische voorzitterschap van de Internationale Commissie (IC) van Arolsen Archives hoopt de huidige voorzitter Gilles Heyvaert “dat deze tentoonstelling ertoe zal bijdragen jongeren bewust te maken van de gevolgen van het bagatelliseren van onverdraagzaamheid, angst voor of haat tegen anderen en discriminatie van andere mensen”. De opening op 8 mei, Bevrijdingsdag, is bedoeld om de herinnering aan de gevolgen van het nationaalsocialisme te stimuleren.

De wereldwijde zoektocht naar families

Sinds 2020 reist de tentoonstelling #StolenMemory al door Duitsland, op zoek naar familieleden. Eerst met één, en sinds 2021 met twee mobiele containers. Een derde container, met teksten in het Pools, Duits en Engels, zal in mei 2022 de grens overgaan naar Polen. De vierde container vertelt de verhalen van de vervolgden in het Nederlands, Frans en Duits. “We zijn erg blij dat het project dankzij de buitengewone hulp van vrijwilligers uit heel Europa en onze partnerinstellingen zo groot is geworden. Zonder al die helpende handen hadden we de bezittingen niet aan zoveel families kunnen teruggeven”, zegt Charlotte Großmann, project manager van #StolenMemory, over de internationalisering van het project.

Naast de tentoonstelling zijn de website #StolenMemory en het educatief materiaal nu ook beschikbaar in het Frans, Nederlands en Pools. Hiermee kunnen leerlingen de vervolging door de nazi’s bestuderen en aan de hand van de voorwerpen inzicht krijgen in de lotgevallen van voormalige concentratiekampgevangenen.

We zijn op zoek naar: De familie van Eugen van Lesberghe

Een van de tot nu toe onopgeloste zaken is die van Eugen van Lesberghe. De nazi’s dwongen de Brusselse meesterslager in het slachthuis Wetzel & Co. in Elmshorn bij Hamburg te werken. Op 21 november 1942 werd hij door de plaatselijke rechtbank in Elmshorn veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf wegens vermeende diefstal van 2,5 kg rundvlees. De rechters wilden hem als voorbeeld stellen en de in verhouding hoge straf moest dienen als afschrikmiddel. Na zijn gevangenschap in Neumünster werd de 37-jarige naar België gedeporteerd. Eugens verdere lot is onbekend. Arolsen Archives bewaart zijn zegelring. Het is niet duidelijk hoe de ring daar is beland. Andere levensverhalen zoals dat van Eugen zijn ook te vinden in onze animatiefilms en interviews met familieleden van de vervolgden.

De zegelring van Eugen van Lesberghe

Waar zal de tentoonstelling te zien zijn in België?

De container zal behalve twee maal in Brussel ook in Mechelen bij Kazerne Dossin, een voormalig SS-doorgangskamp, en bij de Bastogne Barracks te gast zijn. Er zijn ook locaties gepland in Duitstalig Oost-België. Alle actuele informatie hierover is te vinden op de website, die voortdurend bijgewerkt wordt. In 2024 zal de #StolenMemory container naar Nederland reizen.

Wilt u #StolenMemory laten zien?
Neem dan contact met ons op!